Trà kombucha – trà dưỡng sinh là một cái tên mới lạ ở Việt Nam, nổi tiếng hương vị dễ uống, mang lại cảm giác dễ chịu và tốt cho sức khỏe. Xu hướng sử dụng Kombucha càng ngày càng phổ biến, đặc biệt là ở giới trẻ bởi những lợi ích tốt cho sức khỏe. Cùng Minh Hạnh Food tìm hiểu tất tần tật về dòng trà này nhé!
Kombucha là gì?
Kombucha là một loại trà lên men nhờ có con giống Scoby – một loại nấm men được nuôi trong nước trà (trà đen hoặc trà xanh) có đường, để tạo ra loại đồ uống sủi bọt có tính axit nhẹ. Vì thế, loại đồ uống này cũng thỉnh thoảng được gọi là trà Kombucha.
Kombucha là cái tên được người Nhật hay gọi, ngoài ra nó còn được gọi là nấm thủy sinh, nấm Trường sinh và Thủy Hoài Sâm (do người Trung Quốc gọi). Scoby, viết tắt của cụm từ Symbiotic Colony of Bacteria and Yeast (là cộng sinh của vi khuẩn và nấm men), đây được xem là con giống để sử dụng trong quá trình lên men và sản xuất Kombucha. Hình dạng Scoby trông giống cao su, khá dày, hình tròn và màu đục với mùi nhẹ như giấm.
Lưu ý: Nếu ngửi thấy Scoby có mùi bất thường (như nấm mốc hoặc phô mai) là có thể con giống này đang bị phân rã, không thể sử dụng được.
Kombucha hoạt động như cả vi khuẩn và nấm men, chúng sẽ phá vỡ (lên men) carbohydrate như đường hoặc tinh bột, để chuyển hóa thành rượu, carbon dioxide và axit. Vì thế, sản phẩm của Kombucha thường có ga với hương thơm nhẹ, chút vị ngọt và chua như giấm.
Hương vị đặc trưng của đồ uống Kombucha phụ thuộc vào thời gian Kombucha lên men, loại trà được sử dụng và bổ sung thêm một số thành phần khác như nước ép trái cây, thảo mộc hoặc trái cây tươi.
Nhiệt độ thích hợp để làm Kombucha
Kombucha sinh trưởng tốt và lên men được ở nhiệt độ thoáng mát từ 23 – 29 độ C. Kombucha sẽ không lên men và bị hỏng nếu bạn đặt con giống ở nơi có nhiệt độ quá thấp hoặc quá cao.
Bên cạnh đó, bạn cũng lưu ý không nên để Kombucha gần các thực phẩm đang ủ men như dưa muối, rượu, giấm,… vì điều này sẽ kích thích Kombucha lên men nhanh hơn so với quá trình lên men tự nhiên của Kombucha.
Cách nuôi Scoby trong trà Kombucha
Để nuôi con giống Scoby trong trà, bạn có thể tiến hành một số bước được Minh Hạnh Food gợi ý sau:
Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ
- Trà đen: 4gr
- Đường trắng: 100gr.
- Nước: 1 lít.
- Bình thủy tinh miệng rộng: dung tích 3 – 5 lít.
- Con giống Kombucha Scoby: 1 con.
Lưu ý:
- Nước trà đường dùng để nuôi Kombucha theo công thức: cứ 1 lít nước + 100g đường + 4g trà.
- Chỉ nên sử dụng bình thủy tinh vì khi lên men sẽ tạo ra axit, nếu dùng bình nhựa hoặc kim loại thì sẽ không tốt cho sản phẩm lên men, thậm chí làm chết Kombucha.
- Nên vệ sinh và khử trùng bình sạch sẽ trước khi dùng.
Các bước nuôi Kombucha Scoby
Bước 1: Đun sôi nước, thả trà vào ngâm khoảng 5 phút và cho đường vào khuấy đều. Sau đó, để trà đường thật nguội trước khi đổ vào bình thủy tinh.
Bước 2: Rửa tay sạch, lau khô và đeo găng tay vào, rồi vớt con nấm Kombucha rửa sạch với nước để loại bỏ cặn trà bám trên nó.
Bước 3: Tiến hành thả nhẹ nấm Kombucha vào bình trà đường, rồi dùng một miếng vải thưa phủ lên miệng bình và cột bằng sợi thun. Điều này sẽ giúp tránh côn trùng xâm nhập cũng như tạo điều kiện cho vi khuẩn của men nấm có không khí để trao đổi chất và dễ lên men hơn.
Bước 4: Đặt bình nấm ở chỗ mát, tránh ánh nắng chiếu trực tiếp.
Bước 5: Vài ngày sau, nấm sẽ sinh thêm con và chúng sẽ nổi lên mặt nước. Đồng thời cứ khoảng 3 ngày, thì bạn nên kiểm tra 1 lần về độ chua của trà nấm xem coi có hợp khẩu vị hay không?
Bước 6: Thử trà có độ chua và độ ngọt phù hợp, hương thơm nhẹ và có chút ga, thì bạn nên dừng quá trình lên men để sử dụng bằng cách chắt lấy nước cho vào chai khác, rồi để vào tủ lạnh dùng dần. Đồng thời, nấm Kombucha bạn có thể cho vào lọ khác, để tiếp tục nuôi.
Lưu ý: Nếu nấm Kombucha còn nhỏ, mỏng thì không cần rửa, tránh gây rách màng trên nấm.
Một số lưu ý khi nuôi Kombucha
- Khi vận chuyển Kombucha, bạn có thể sử dụng hộp nhựa và nước mồi (trà đường).
- Khi mua về, nếu Kombucha còn mỏng thì hãy để thêm 1 ngày trước khi tiến hành nuôi. Đồng thời pha trà đường theo độ phát triển của nấm men, như lần đầu thì khoảng 1 lít, lần 2 thì dao động từ 1.5 – 2.5 lít, cứ thế tăng dần.
- Chú ý thời gian lên men tối đa không quá 10 ngày.
- Nước mồi sau khi sinh nấm phải đổ đi, vì có thể bị thiu làm ảnh hưởng đến Kombucha.
- Có thể dùng bất kì loại trà nào để nuôi nấm, như trà xanh, trà đen, trà mạn (trà búp khô Thái Nguyên), trà vàng, các loại trà từ hoa quả khô (atiso, trà hoa cúc…), trà lipton (không vị, nhưng có thể bổ sung tinh chất và hương liệu) như trà bá tước (có bạc hà), trà đào,….
Những lưu ý khi sử dụng Kombucha
Dù Kombucha mang lại nhiều lợi ích đáng kể về mặt sức khỏe người dùng, nhưng chúng ta cần phải lưu ý khi sử dụng chúng, như:
- Tránh dùng Kombucha khi chúng lên men quá mức hay bị hỏng, vì dễ làm ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng.
- Tránh dùng cho những ai có hệ miễn dịch yếu, đang bị tổn thương, phụ nữ mang thai, cho con bú.
- Tránh dùng nhiều cho những ai có vấn đề về tiêu hóa, hoặc đang bị bệnh liên quan dạ dày.
- Mỗi ngày nên uống 1 lần (khoảng 240ml), vì đồ uống Kombucha có thể chứa nhiều calo và đường.
- Nên đựng đồ uống Kombucha trong chai thủy tinh.
Bảo quản Kombucha như thế nào?
Sau khi đã lên men thành công, bạn chỉ cần bảo quản Kombucha ở ngăn mát tủ lạnh. Bạn hãy lưu ý không cho muỗng bị dơ tiếp xúc với Kombucha hoặc uống trực tiếp lên miệng bình, vì điều này sẽ khiến vi khuẩn đi vào Kombucha và gây hư hỏng.